Brandstofclausule

Demis van Loenhout

Senior manager accountancy

11 nov. `21

Brandstofkosten worden voor een deel bepaald door de deelmarkt waarin een transportbedrijf actief is, ingezette materieel, soorten ritten en uiteraard ook de chauffeur. De transporteur heeft invloed op de hoeveelheid verbruikte diesel, het ene deel van de brandstofrekening. Het andere deel, de dieselprijs, is voor de transporteur beperkt te beïnvloeden.

Opstellen

Om het risico op prijsfluctuaties van brandstof op een acceptabele wijze tussen partijen te ondervangen, kan het voor zowel verlader als vervoerder zinvol zijn een brandstofclausule in de vervoerovereenkomst op te nemen. Daarin wordt vastgelegd hoeveel het tarief zal toenemen als de dieselprijs stijgt. Deze schept dus duidelijkheid over kostenverdeling, mits een goede methode wordt gevonden.

Bij het opstellen van een brandstofclausule zijn een aantal punten van belang:

Wat is de prijs waar ten tijde van het opmaken van de afspraak vanuit is gegaan (het ijkpunt c.q. de basisprijs);
Welke leverancier wordt als referentie aangehouden op basis waarvan prijswijzigingen van de brandstof worden vastgesteld?
Gaat men bij het doorvoeren van prijswijzigingen uit van een gemiddelde referentieprijs over een bepaald tijdvak of is de referentieprijs op het einde van de afgesproken periode leidend?
De frequentie om de beweging van de dieselprijs te toetsen, bijvoorbeeld eens per maand.
Wordt de referentieprijs met terugwerkende kracht doorgevoerd of dient ze als nieuwe basisprijs voor een toekomstige periode?

Op die manier is te beoordelen of en in hoeverre de gemiddelde prijs van een liter dieselolie over de afgesproken periode afwijkt van de literprijs bij aanvang van de overeenkomst.

Opzet

De opzet van een brandstofclausule kan bij iedere logistieke partner anders zijn. In de meeste gevallen is de dieselclausule een variabel percentage dat bij het bruto tarief wordt opgeteld. Waar de ene organisatie dit percentage iedere dag bijwerkt, kiest een ander bedrijf ervoor om dit slechts maandelijks te bepalen. In dat geval wordt het percentage vaak berekend over de gemiddelde brandstofprijs van de afgelopen maand. Daarnaast kan elke logistieke partner zelf het startpunt van de brandstofclausule bepalen. Omdat het toeslagpercentage op dit ijkpunt wordt gebaseerd, kan de dit bij de ene vervoerder 10% zijn en bij de andere 15%.

Op 25 oktober kostte een liter diesel € 1,35 exclusief btw (grafiek). De prijs was daarmee 39,3 procent hoger dan die van € 0,97 op 25 oktober 2020 en 30,8 procent hoger dan op 1 januari 2021 (€ 1,03). Transportbedrijven zullen meestal eigen afspraken hebben met leveranciers of gebruikmaken van brandstofkaarten, waardoor hun prijs sterk kan afwijken. De stijging t.o.v. 2020 lijkt logisch te verklaren. Lage prijzen in de economische krimp in 2020 als gevolg van de coronacrisis en een boven verwachting opgeleefde economie in 2021, wat weer leidt tot een veel grotere vervoersvraag. Gezien de sinds 1 januari voortdurend gestegen dieselprijs zal een goede brandstofclausule nog steeds zijn waarde hebben bewezen.

Met een toekomst in aantocht waarbij de fossiele brandstoffen steeds meer vervangen zullen worden voor andere soorten brandstof als gevolg van de klimaatdoelstellingen, zal dit mogelijk ook een aanzet geven tot veranderingen in de brandstofclausule. Dit is iets wat de toekomst uit zal moeten wijzen.