Btw-afdracht door socialmediabedrijven: persoonlijke data als vergoeding? 

Aanleiding

Voor het gebruik van de platformen van Meta, LinkedIn en X worden persoonsgegevens van gebruikers door deze socialmediabedrijven verzameld. De Italiaanse fiscus stelt dat het verstrekken van deze gebruikersdata door de gebruikers als een vergoeding moet worden gezien voor het gebruik van de socialmediaplatformen. Er is daarmee sprake van een ruiltransactie, waardoor btw verschuldigd is over de waarde van de ontvangen persoonsgegevens. Italië heeft op basis hiervan aanzienlijke naheffingsaanslagen opgelegd aan de drie socialmediabedrijven. De betrokken bedrijven hebben deze aanslagen aangevochten.

In Nederland hebben diverse Kamerfracties op 2 december 2025 vragen gesteld aan de staatssecretaris van Financiën over de mogelijkheid om ook in Nederland btw te gaan heffen voor het verstrekken van de gebruikersdata.

Besluit Europese Commissie

In november 2025 publiceerde de Europese Commissie een werkdocument van het btw-comité waarin de btw-behandeling van digitale diensten, waarbij data een rol speelt, verder wordt verduidelijkt. Hierin wordt afstand genomen van het idee dat álle gratis diensten automatisch belast worden met btw omdat gebruikers gegevens verstrekken. Daarnaast wordt aangegeven dat in bepaalde scenario’s, met name wanneer de hoeveelheid of kwaliteit van de dienst afhankelijk is van de hoeveelheid data die gebruikers delen, btw-heffing mogelijk is. Bijvoorbeeld bij modellen waar beperkte datatoestemming leidt tot minder functionaliteit, terwijl uitgebreide toestemming toegang tot meer of betere diensten geeft. In zulke gevallen kan er een direct verband bestaan tussen prestatie en tegenprestatie, waardoor btw-heffing in beeld kan komen.

Voor socialmediaplatforms die diensten leveren ongeacht de hoeveelheid verstrekte data ziet het btw-comité die koppeling nu nog niet. Alleen wanneer de tegenprestatie objectief in geld waardeerbaar is en er een direct verband is met de geleverde dienst, kan er sprake zijn van een belastbare ruiltransactie.

Belang voor de Nederlandse praktijk

Een vergoeding voor btw-doeleinden hoeft niet alleen een vergoeding in geld te zijn. Een vergoeding kan ook in natura worden gedaan. Op het moment dat deze vergoeding een direct verband houdt met de ontvangen prestatie, kan deze vergoeding onderworpen zijn aan btw-heffing. De recente Kamervragen tonen aan dat de politiek in Nederland serieus overweegt om de verzameling van persoonlijke data in ruil voor gebruik van een platform onder voorwaarden in de btw-heffing te betrekken. Het is afwachten hoe en wanneer Nederland hier concrete uitwerking aan geeft.

Meer informatie

Heeft u vragen naar aanleiding van dit artikel? Neem dan gerust vrijblijvend contact op met onze btw-adviesgroep. U kunt contact opnemen via onderstaande button of per mail: btwadviesgroep@vanoers.nl.

Neem contact op